Mediacja to dobrowolna i poufna metoda rozwiązywania konfliktów, charakteryzująca się własną dynamiką i jasno zdefiniowanymi etapami. Poniższy model, który uznajemy za szczególnie korzystny, koncentruje się na budowaniu zaufania i zrozumienia przed rozpoczęciem wspólnych rozmów.
Etap 1: Inicjacja i indywidualne spotkania wstępne.
Po zgłoszeniu konfliktu do mediatora, nawiązuje on niezwłocznie kontakt ze stronami sporu w celu umówienia osobnych, indywidualnych spotkań wstępnych.
Cele spotkań indywidualnych:
- Informacja: mediator przedstawia stronom istotę mediacji, jej zasady (w tym poufność i dobrowolność) oraz swoją rolę w mediacji.
- Uzyskanie zgody: następuje formalne odebranie zgody na udział w procesie mediacyjnym.
- Ustalenie stanu faktycznego: strony mają możliwość w bezpiecznych warunkach przedstawić mediatorowi swoją perspektywę konfliktu – jego przyczyny, przebieg, a także praktyczne, czy emocjonalne skutki.
Etap 2: Wspólne posiedzenie mediacyjne.
Dopiero po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich stron na udział w mediacji, mediator organizuje wspólne posiedzenie. Ten etap jest poświęcony aktywnym rozmowom, negocjacjom.
Przebieg posiedzenia:
- mediator pełni funkcję bezstronnego facylitatora, pomagając stronom w komunikowaniu ich propozycji i oczekiwań.
- mediacja trwa do momentu wypracowania satysfakcjonującego i obustronnie akceptowalnego rozwiązania (ugody) lub do innego, zgodnego z zasadami, zakończenia mediacji (np. w przypadku rezygnacji jednej ze stron).
Etap 3: Finalizacja mediacji. Dokumenty.
W przypadku pomyślnego zakończenia mediacji i znalezienia konsensusu, przechodzi się do formalnego uregulowania ustaleń.
Ugoda mediacyjna.
Mediator sporządza pisemne porozumienie zwane ugodą mediacyjną, które szczegółowo opisuje wypracowane rozwiązania i jest podpisywane przez wszystkie strony.
Protokół (sprawozdanie) z mediacji.
Niezależnie od wyniku, sporządzany jest protokół (sprawozdanie) końcowy. Dokument ten zawiera wyłącznie niezbędne dane administracyjne:
- Informacje identyfikujące strony konfliktu.
- Dane mediatorów prowadzących sprawę.
- Daty odbytych spotkań.
- Wynik mediacji (zawarcie ugody lub jej brak).
Należy podkreślić, że do protokołu (sprawozdania) nie wpisuje się żadnych szczegółów z przebiegu rozmów ani treści merytorycznych związanych z samym konfliktem, co jest gwarancją poufności procesu.